Overzicht graafschades 2024

In 2024 zijn in Nederland bijna 50.000 graafschades geregistreerd, wat neerkomt op een gemiddelde van 137 schades per dag. Dit is een stijging ten opzichte van 2023, toen het aantal schades 48.997 bedroeg. Binnen deze stijging is wel een daling te zien van het aantal schades aan gas-, en elektranetten en een toename van het aantal schades aan datakabels.

Hoewel het absolute aantal schades is toegenomen, is het relatieve schadecijfer (schade per aantal graafbewegingen) stabiel gebleven, namelijk 1 op 18. Dit betekent dat de kans op schade per graafbeweging constant is gebleven. Positief geredeneerd kun je spreken van een stabiele situatie, maar als je goed naar de cijfers kijkt, mag de graafketen niet tevreden zijn. Er is focus nodig om gezamenlijk het aantal vermijdbare schades verder naar beneden te brengen. Een goed focuspunt is het lokaliseren.

Onvoldoende lokaliseren

De belangrijkste oorzaak van graafschades (60%) is het niet of niet goed lokaliseren van de ondergrondse infrastructuur voordat de graafwerkzaamheden beginnen. Dit ziet de RDI ook terug in de inspecties. Veel grondroerders hebben geen idee wat een zoekgebied is, dus hoe kunnen ze dan goed lokaliseren? Ondanks alle voorlichting is het zorgvuldig graven nog lang niet vanzelfsprekend. Als deze kennis echt algemeen gemaakt en goed toegepast wordt, is een daling van het absolute aantal graafschades een logisch gevolg.

Trendbreuk

Het is tijd voor focus en actie om het aantal graafschades te verminderen. Lokaliseren is een uitstekend focuspunt, omdat het iedereen in de graafketen aangaat: de opdrachtgever, de netbeheerder en de grondroerder. De RDI wil dat in 2030 het aantal graafschades, ontstaan door onvoldoende of geen lokalisatie van de ondergrondse infrastructuur, maximaal 40% is. Dat bereiken we volgens de RDI alleen als de hele graafketen zich gezamenlijk inzet om dit onderwerp goed over te brengen en daadwerkelijk samenwerkt.

Rol van de graafketen

Belangrijke partner voor het goed lokaliseren is de netbeheerder die tijdige, actuele en betrouwbare informatie over de ondergrond moet aanleveren aan de grondroerder. Uit signalen en inspecties blijkt echter dat bij de meeste netbeheerders (met uitzondering van de buisleidingeigenaren) er te weinig structurele aandacht is voor de kwaliteit van de gebiedsinformatie. Hier ligt een kans voor verbetering.

Opdrachtgevers zijn ook een belangrijke partner om te komen tot goed lokaliseren. Zij kunnen een belangrijke bijdrage leveren door een risico-inventarisatie goed uit te voeren. Hierdoor neemt de voorspelbaarheid van de ondergrond toe. Door in de ontwerpfase de ondergrondse omstandigheden van een graafklus in kaart te brengen, krijg je inzicht in de haalbaarheid van de opdracht.

Samen graafschade voorkomen

De gewenste trendbreuk is haalbaar als de graafketen haar KLO-slogan “Samen voorkomen we graafschade” niet alleen op papier, maar ook in de praktijk echt laat zien. Dit betekent niet redeneren vanuit je eigen rol, maar vanuit de gezamenlijke drive om dit maatschappelijke probleem op te lossen. Samen maken we het verschil.