Toepassingen van AI

AI: ook u gebruikt het al

We staan er niet altijd bij stil, maar ook nu al gebruiken we massaal AI-toepassingen. Een greep uit de toepassingen die volledig zijn geïntegreerd in ons dagelijks leven en mede mogelijk gemaakt worden door AI:

• Smartphones worden geünlockt dankzij gezichtsherkenning, de smartphone weet tijdens het maken van een foto wat er voor de camera staat en Siri handelt nadat u tegen ‘haar’ hebt gesproken.
• Google gebruikt algoritmes die zoekopdrachten analyseert en daardoor patronen herkent. Dit resulteert in het aanbieden van gepersonaliseerde advertenties.
• We gebruiken Google Translate, dat niet meer alleen woord voor woord vertaalt, maar ook kijkt naar woordcombinaties en zinsopbouw.
• We chatten op websites niet altijd meer met mensen, maar steeds vaker ook met chatbots.
• Op basis van ons eerdere kijkgedrag, beveelt YouTube nieuwe video’s aan die we ook interessant vinden.

Voorbeelden AI-toepassingen in sectoren

Efficiëntie, besparingen en meer innovatie in de dienstverlening: ook sectoren profiteren van kunstmatige intelligentie. 

• Het bedrijfsleven: Het bedrijfsleven heeft grote belangen bij kunstmatige intelligentie. De belofte van AI om productieprocessen te verbeteren, sneller en efficiënter te maken is groot. Automatische systemen en processen beloven lagere kosten en ook veel mogelijkheden voor het leveren van maatwerk. Medewerkers kunnen zich in het bedrijf richten op de taken die ertoe doen; kunstmatige intelligentie neemt de saaie (handmatige) taken over. Bovendien biedt AI mogelijkheden om een beter klantcontact te realiseren, zoals met het gebruik van chatbots.
• De zorgsector: Nu al wordt kunstmatige intelligentie ingezet bij kankeronderzoek, waarbij patronen in kankercellen met behulp van AI worden herkend. Ook leest AI röntgenfoto’s en herkent het op die manier problemen. Zorgrobots gaan de zorg ook veranderen. Zo zijn er robots die patiënten uit bed kunnen tillen of sociale robots, die patiënten uit hun isolement kunnen halen of een luisterend oor kunnen bieden.
• De agrarische sector: Door het in kaart brengen van factoren en dit aan te vullen met gegevens van sensoren, kan de kwaliteit van bloemen en planten worden gemonitord. Ook kunnen ziektes (eerder) worden ontdekt. Hoe 5G hier ook aan bijdraagt, beschreven we al in het artikel ‘Wat kan 5G brengen?’.
• De transportsector: Vandaag de dag kunnen auto’s zichzelf al parkeren en bestuurders alarmeren over objecten rond de auto. Het meest in het oog springende voorbeeld van AI binnen de transportsector is de zelfrijdende auto. Niet alleen voor persoonlijk vervoer, maar ook voor bestelauto’s en vrachtwagens. En dankzij AI nemen ook de mogelijkheden met andere autonome voertuigen, zoals drones en robots, een vlucht.
• De overheid: Defensie kan kunstmatige intelligentie gebruiken bij het voorkomen van hacks. Maar het kan breder worden ingezet bij de overheid. Zo kunnen sensoren en camera’s bijvoorbeeld worden gebruikt voor toepassingen als crowd en traffic control en het detecteren van ‘gevaar’.

Voorbeelden AI-toepassingen in de telecomsector

Het bureau Dialogic onderzocht in opdracht van ons het ‘Gebruik van en toezicht op AI-toepassingen in telecominfrastructuren’. In dit rapport werd duidelijk dat de huidige AI-toepassingen in de telecomsector meestal te maken hebben met optimalisatie van specifieke parameters. Zo kan bijvoorbeeld met 'power management' stroom worden bespaard in mobiele netwerken. En AI kan op basis van meteorologische data, het aantal gebruikers en de positie van die gebruikers, de activiteit van antennes actief aanpassen naar de vraag. Dit resulteert in energiebesparing, bijvoorbeeld tijdens nachtelijke uren wanneer de vraag naar data relatief laag is.

Daarnaast gaat kunstmatige intelligentie ook worden ingezet bij onderhoud van het netwerk. Met AI kan bijvoorbeeld worden voorspeld wanneer uitval van een telecomnetwerk waarschijnlijk is. Vervolgens kan preventief onderhoud worden uitgevoerd. Kijken we naar de komende vijf tot tien jaar, dan zien we AI-toepassingen steeds geavanceerder worden. Een van de eindvisies is dat een groot deel van de netwerkfuncties in telecomnetwerken wordt bestuurd door artificiële intelligentie.

Innovatieve oplossingen

De ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie volgen elkaar razendsnel op. Daarom is het belangrijk deze ontwikkelingen op de voet te volgen. Zo is AI één van onze drie strategische thema's.

Doordat kunstmatige intelligentie kan worden toegepast in vrijwel alle domeinen en sectoren, is het maatschappelijk en economisch potentieel van AI enorm. Het kan bijvoorbeeld uitkomst bieden voor maatschappelijke vraagstukken als vergrijzing, klimaatverandering en zorg. Maar kunstmatige intelligentie biedt ook enorme kansen voor dienstverlenende en technologische bedrijven. Denk maar eens aan het automatiseren van complexe taken, het vergroten van de productiviteit en het vermogen om productkwaliteit te garanderen. Artificiële intelligentie maakt bedrijven competitiever en versterkt de Nederlandse concurrentiepositie.

Tegelijkertijd moeten we ten alle tijde de publieke waarden en mensenrechten (privacy, verbod op discriminatie, etc.) blijven beschermen, evenals dat de veiligheid van burgers, bedrijven en overheden in Nederland. Iedereen moet natuurlijk kunnen blijven vertrouwen op AI. Samenwerking, coördinatie en het optimaal benutten van expertise op gebied van grondrechten en veiligheid: die elementen vormen de kern van het eindadvies ‘Toezicht op AI’ dat de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) en de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), gepresenteerd in november 2024. Het advies beschrijft hoe met een geïntegreerde aanpak effectief toezicht gehouden kan worden op het gebruik van AI. In de AI-verordening staan regels voor het verantwoord ontwikkelen en gebruiken van AI door bedrijven, overheden en andere organisaties.